తెలుగు సినిమా ప్రేక్షకులందరికీ విశ్వరూపం సుపరిచితమే. కౌరవులు కృష్ణుణ్ణి బంధించడానికి వచ్చినపుడు, అర్జునుడు యుద్ధభూమిలో చతికిలపడ్డప్పుడు కృష్ణుడు విశ్వరూపం ప్రదర్శించడం చూశాం. దేవతలు, రాక్షసులు మొదలైన అనేక ముఖాలతో కనిపించే రూపమది. దీని అర్థమేమిటి?
మనిషి ఏదో ఒక విషయంపై నిర్ణయం తీసుకోవాలంటే తనకు ఆ విషయంపై తెలిసిన పూర్తి సమాచారాన్ని సమీక్షించి నిర్ణయం తీసుకుంటాడు. అర్జునుడికి యుద్ధభూమిలో వచ్చిన సందేహం తాను చేస్తున్న యుద్ధం గురించి. యుద్ధానికి సన్నద్ధం కావడానికి ముందు అతడే మిత్రరాజులందరితో మాట్లాడి సైన్యాలు సమకూర్చుకున్నాడు. కృష్ణుడి దగ్గరికి స్వయంగా వెళ్లి సహాయం కోరాడు. అలాంటివాడికి ఒక సందేహం. యుద్ధంలో అనేక మంది వీరులు మరణించాల్సి వస్తుంది.. అదెంత వరకు సమంజసం అని. అతనికి అప్పటికున్న అవగాహనతో ఎలాంటి నిర్ణయం తీసుకోలేక కృష్ణ భగవానుడిని అడిగాడు. బహుశా గ్రంథకర్త వేదవ్యాసుడు అర్జునుడి నోట అడిగించిన ప్రశ్న ఇది. ఇది అన్ని కాలాల్లో, అన్ని దేశాలకూ అన్వయించే ప్రశ్న. మొదటి ప్రపంచయుద్ధానికి ముందు యుద్ధాన్ని సమర్థిస్తూ “the war to end all wars’ అని వర్ణించారు. రెండో ప్రపంచయుద్ధంలో అమెరికా వేసిన అణుబాంబుల వల్ల లక్షలాది ప్రజలు మరణించారు, ఆ స్మారకదినం సందర్భంగా కొద్ది రోజుల క్రితమే అమెరికా అధ్యక్షుడు జపాన్‌ వెళ్లి ప్రసంగించాడు. అమెరికా చర్య కూడా శాంతి కొరకే అని చరిత్రకారులు చెప్పారు.
విశ్వరూపం విషయానికి వస్తే అది కృష్ణుడు అర్జునుడి సంశయాన్ని పోగొట్టడానికి చూపెట్టిన రూపం. అది నిజంగా దేవుడి స్వరూపమా..? అంటే అది భగవంతుని స్వరూపం కాదు. కేవలం ప్రకృతి రూపంలో కనిపిస్తున్న భగవంతుని శక్తి మాత్రమే. భగవంతుడు అంటే కేవలం చైతన్యం మాత్రమే ప్రకృతిలోని సత్వగుణం, రజోగుణం, తమోగుణం అనే వాటి పరిణామంతో ఏర్పడిన విశ్వమే ఇది. కేవలం అర్జునుడి అవగాహన కొరకు కృష్ణుడు చూపించిన రూపమిది. రుగ్వేదంలో పురుషసూక్తం ఉంది. మనం ఏ గుడికి వెళ్లి పూజ చేయించినా అక్కడ ముఖ్యంగా వినిపించే సూక్తమిది.
‘సహస్రశీర్షా పురుషః..’ అంటూ మొదలవుతుంది. విశ్వాన్నంతా ఒకే వ్యక్తిగా కల్పించి వర్ణించిన భావన ఇది. ఈ వ్యక్తిని విరాట్‌ పురుషుడు అన్నారు. ఈ వ్యక్తికి వేయి తలలు అన్నారు. అంటే సరిగ్గా లెక్కపెట్టి వేయి అని కాదు. లెక్కించడానికి వీలులేని సంఖ్యలో (infinite) ఉన్న తలలు అని అర్థం. అలాగే అనంతమైన సంఖ్యలో కళ్లు, పాదాలు, అవయవాలు. ఇవన్నీ ఎక్కడివి అంటే ఇవన్నీ మనమే అన్నారు. సృష్టిలోని ప్రతీ జీవి తల, అవయవాలు, ఇంద్రియాలు అన్నీ ఆ విరాట్‌ పురుషునికి చెందినవే. సృష్టి ప్రారంభం నుంచి పుట్టి, నశించిన జీవులన్నీ ఈ విరాట్‌ స్వరూపమే. మన శరీరంలో ఎన్నో కోట్ల జీవకణాలు పుడుతూ, మరణిస్తున్నట్లు.. ఈ విరాట్‌ స్వరూపంలో భూత, వర్తమాన, భవిష్యత కాలాల్లోని జీవరాశులన్నీ ఇమిడిపోయాయి. మన మిత్రులు, శత్రువులు ఇందులో భాగమే.
ఇలాంటి రూపాన్ని చూడడానికి శ్రీకృష్ణుడు దివ్యదృష్టి ఇచ్చాడట. దివ్యదృష్టి అంటే అదేదో ఒక త్రీడీ అద్దాలలాంటిది కాదు. భగవంతుని గురించి సూక్ష్మంగా ఆలోచించగలిగిన మనసునే ఈ దివ్యదృష్టిగా అభివర్ణించారు. ప్రపంచాన్ని ప్రపంచంగా, శత్రువులు, మిత్రులుగా కాకుండా భగవంతుని స్వరూపంలో చూడడమే దివ్యదృష్టి. ఈ రూపంలో అతడు చూసినదేమిటి? బ్రహ్మ, రుద్రులు, ఆదిత్యులు మొదలైన దేవుళ్లనంతా. వీరంతా వేర్వేరు వ్యక్తులు కారు. నిరంతరం జరుగుతున్న లయమే రుద్రుడు. దీనిలోనే అనేకమైన కోరలతో వికృతమైన నోళ్లతో భీష్ముడు, ద్రోణుడు మొదలైనవారు ప్రవేశిస్తున్నారట. భయంకరమైన కోరలతో కొందరి తలలు నలుగుతున్నాయట. అర్జునుడే ఆ రూపాన్ని చూసి కంపించిపోయాడు. నీ స్వరూపమేమిటి అని ప్రశ్నించాడు. నేను కాలస్వరూపుణ్ని అన్నాడు కృష్ణుడు. కాలప్రవాహంలో రాజ్యాలు, రాజులు అన్నీ సమసిపోతుంటాయి. గ్రీకు పురాణాల ప్రకారం కాలపురుషుడు ఒక రెక్కల రథంపై గొప్ప కొడవలి తీసుకుని లోకాన్ని నరుక్కుంటూ వెళ్తుంటాడు. అలాంటి కాలస్వరూపాన్నే ఇక్కడ అర్జునుడు చూస్తాడు. కృష్ణుడు ఒక ముఖ్యమైన విషయాన్ని చెబుతాడు. భీష్ముడు, కర్ణుడు మొదలైనవారంతా ఇప్పటికే నాచే చంపబడ్డారు. నీవు లేకున్నా వీరందరూ మరణించడం జరుగుతుంది. నీవు కేవలం నిమిత్తమాత్రుడుగా విల్లంబులు పట్టుకుని యుద్ధం చేయి. వీళ్లందరినీ జయించి కీర్తిపొందు అని అన్నాడు. దీనిలో ఒక శాశ్వతమైన సత్యం ఉంది. ప్రపంచంలో ధర్మానికీ, అధర్మానికీ ఘర్షణ నడుస్తూనే ఉంటుంది. సత్వము, రజస్సు, తమస్సు పోటీపడి బలం పెంచుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంటాయి. ఒక్కొక్కసారి మంచివాళ్లు హింసకు గురవుతుంటారు.
దుర్మార్గులు లాభం పొందుతుంటారు. ధర్మానికి తీవ్రమైన గ్లాని ఏర్పడినపుడు మనిషి రూపంలోనే మళ్లీ ధర్మాన్ని ప్రతిష్ఠించే ప్రక్రియ సృష్టిలో ఉంది. ఈ ప్రక్రియను చూడటమే విశ్వరూప దర్శనం. విశ్వరూపం అంటే ప్రపంచ చరిత్రను ఒక తెరపై చూసినట్లు అవగాహన చేసుకోవడం. మనం సాధారణంగా వర్తమానాన్ని మాత్రమే చూస్తూంటాం. అలాకాకుండా చరిత్ర మొత్తాన్ని, రాబోయే కాలాన్ని చూడటమే ఈ దర్శనం. అన్నీ మంచే చూడాలని మనం సాధారణంగా కోరుకుంటాం. కొన్ని భయంకర సత్యాల్ని చూడడానికి ఇష్టపడం. మంచి చెడు అన్నింటినీ నిర్లిప్తతతో చూడడమే విశ్వరూప దర్శనం. మొదట్లో అర్జునుడు కృష్ణుడితో ‘నన్నెందుకు ఈ ఘోరమైన కార్యానికి వినియోగిస్తున్నావు?’ అని అడిగాడు. విశ్వరూపం దర్శనం తర్వాత అతని ప్రశ్నకు సమాధానం దొరికింది. అనంతమైన కాలచక్రంలో తాను ఒక చిన్న ముక్కను మాత్రమే అని, నిమిత్త మాత్రుడనే అని. తన ధర్మాన్ని అర్థం చేసుకుని కర్తవ్యాన్ని చేయడమే కర్మ యోగమనే పేరిట అర్జునుడికి చెప్పిన పాఠం. ప్రపంచం అనే కురుక్షేత్రంలో అంటే కార్య క్షేత్రంలో మనందరికీ వర్తించే పాఠమే ఇది.
No comments:
Post a Comment